Każdego dnia w Polsce śmiercią samobójczą ginie 15 osób. W zeszłym roku zmarło w ten sposób 5276 Polaków – to więcej niż w wyniku wypadków drogowych. Jednak o przeciwdziałaniu tym tragediom – o zrozumieniu ich przyczyn i poszukiwaniu rozwiązań – mówi się niewspółmiernie rzadziej niż o bezpieczeństwie na drogach. Przepisy bezpiecznego ruchu zna niemal każdy, ale jak rozpoznać i uratować samobójcę nie słyszał prawie nikt.
Fot. pixabay.com
Dzień Wykładów Otwartych
W dniu kolejnych obchodów Światowego Dnia Zapobiegania Samobójstwom (World Suicide Prevention Day), 10 września 2018 roku, Polskie Towarzystwo Suicydologiczne we współpracy z Samorządem Doktorantów Wydziału „Artes Liberales” UW organizuje w gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, mieszczącej się przy ulicy Dobrej 56/66, ogólnodostępny Dzień Wykładów Otwartych. Jego myśl przewodnia brzmi: Życie Warte Jest Rozmowy. Zapowiadać i promować to wydarzenie będzie kampania społeczna pod tym samym hasłem, która została uruchomiona dnia 27 sierpnia br.
Wykłady o charakterze popularnonaukowym mają na celu przede wszystkim przybliżenie szerokiej publiczności podstawowych faktów na temat zjawiska samobójstw w Polsce oraz przekazanie rzetelnej wiedzy dotyczącej możliwości im zapobiegania. Forma wykładów otwartych pozwala stworzyć swobodną, inkluzywną przestrzeń do wymiany wiedzy wśród przedstawicieli wszystkich środowisk społecznych, włączając ich do rozmowy na temat zachowań suicydalnych, dotykających całego przekroju społeczeństwa.
Prelekcje wygłoszą eksperci, podejmując w ciągu około 20-minutowych wykładów różne aspekty problemu w relacji do grup wiekowych i wyzwań prewencyjnych wobec nich. Po każdej wypowiedzi słuchacze będą mogli zadawać pytania i wdać się w rozmowę wokół tematu. Holistyczne ujęcie zagadnienia pozwala na dotarcie do osób reprezentujących różne grupy wiekowe, instytucje społeczne, placówki edukacyjne, służby pomocowe etc.
Szczególnie do tych ostatnich skierowane będą odbywające się po ostatnim wykładzie warsztaty moderowanego Forum Dyskusyjnego, mającego służyć wymianie doświadczeń pomiędzy praktykami na co dzień zaangażowanymi w niesienie pomocy osobom w kryzysie.
Równolegle do wykładów i forum, przez cały czas trwania wydarzenia możliwe będzie dla każdego potrzebującego swobodne skorzystanie ze specjalistycznej konsultacji i porady u dyżurujących w wydzielonych, prywatnych przestrzeniach Pokojów Wsparcia, specjalistów – psychologów, psychoterapeutów, specjalisty od spraw uzależnień, pedagoga i pracownika socjalnego.
Kampania społeczna
Wydarzenie, jak i przyświecającą mu ideę zrozumienia, detabuizacji i świadomego zapobiegania zjawisku samobójstwa wśród Polaków, promować będzie kampania społeczna pod hasłem Życie Warte Jest Rozmowy, której głównym elementem będzie pierwszy w Polsce profesjonalny klip prewencyjny, wyprodukowany na podstawie konceptu i scenariusza ekspertów Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego.
Celem kampanii jest zwrócenie uwagi na fakt, że kryzys samobójczy może dotknąć każdego, jak również na to, że każdy jest w stanie pomóc osobie będącej w takim kryzysie, ratując ją przed niepotrzebną śmiercią.
Jak zatem można rozpoznać osobę będącą w kryzysie samobójczym? Eksperci podpowiadają, że taka osoba może wysyłać wiele sygnałów:
• generalnie zmienia wzorzec swojego funkcjonowania
• zaczyna spać w innych godzinach niż zwykle
• zaczyna inaczej jeść
• inaczej się ubierać
• unika towarzystwa
• zaczyna mówić o śmierci.
Jak powinniśmy zareagować na takie sygnały? Ze wspomnianego wyżej spotu wynika, że najprostszym i jednocześnie niezwykle skutecznym sposobem udzielenia „psychologicznej pierwszej pomocy” jest zwykła, życzliwa rozmowa. Szczególnie ważnym elementem takiej rozmowy jest aktywne słuchanie. „Każdy ma wiele problemów, ale mało kto potrafi słuchać” – podkreślają twórcy filmu.
Eksperci przekonują, że już samo wysłuchanie osoby znajdującej się w kryzysie samobójczym, najlepiej przez przyjaciela lub innego powiernika, może ją uratować. Oczywiście, repertuar możliwych środków pomocowych jest znacznie szerszy. Wszystko zależy od konkretnej sytuacji.
Twórcy kampanii przypominają, gdzie osoby będące w kryzysie lub ich bliscy mogą szukać profesjonalnej pomocy:
• Centrum Wsparcia 800 70 2222
• Telefon Zaufania dla Dorosłych 116 123
• Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111
• Czat i email www.liniawsparcia.pl
• Różne telefony i adresy pomocowe można znaleźć na stronie www.pokonackryzys.pl
• W sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia należy dzwonić pod numer alarmowy 112.
Jedno jest pewne. Widząc niepokojące sygnały wysyłane przez kogoś zagrożonego samobójstwem, powinniśmy zareagować. Eksperci podkreślają, że osoby, które nie chcą dłużej żyć, albo czują się ciężarem dla innych, często usuwają się w cień. Wtedy ich bliscy często nie reagują, myśląc że „przecież nie można się narzucać”. To błąd – wtedy trzeba się narzucać, pytać i słuchać! Dzięki temu można uratować czyjeś życie.
Przy wydarzeniu współpracują i wspierają organizatorów m.in.: International Association for Suicide Prevention (globalny inicjator Światowego Dnia Zapobiegania Samobójstwom), Fundacja Pogotowie Kryzysowe, Fundacja „Nagle Sami” oraz Centrum Wsparcia. Projekt finansowany jest ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–2020.
