×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Somnambulizm (sennowłóctwo)

Pytanie nadesłane do redakcji

Od wielu lat mówię przez sen, czasami jak się czegoś boję, to w śnie idę na kanapę (lunatykuję). Przez sen zdarza mi się przeklinać, śpiewać, mówić dialogi, drzeć się - co mam z tym zrobić?

Odpowiedziała

dr med. Grażyna Zwolińska
Specjalista neurolog

Somnambulizm (sennowłóctwo) jest jakościowym zaburzeniem snu, w którym nie stwierdza się uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Najczęściej występuje u dzieci pomiędzy piątym a dwunastym rokiem życia (15% dzieci). Czasami utrzymuje się w wieku dorosłym lub rzadko zaczyna się u dorosłych (3% dorosłych).

Sennowłóctwo przejawia się wykonywaniem złożonych czynności ruchowych, bez pełnego wybudzenia oraz niepamięcią tego zdarzenia. Zaczyna się podczas pierwszej jednej trzeciej fazy snu od nagłej aktywności ruchowej, epizody zazwyczaj trwają około 10 minut, dziecko czy dorosły wychodzi z łóżka i może podejmować niekiedy także złożone czynności ruchowe, jak jedzenie, ubieranie się. U dzieci ruchy są wolniejsze, dziecko łatwo pozwala zaprowadzić się do łóżka. Dorosły ma ruchy szybkie, niekiedy może wystąpić agresja słowna lub ruchowa.

W sennowłóctwie występuje stan splątania świadomości, objawiający się niską wrażliwością na bodźce z otoczenia. Osoby wykazujące agresję nie rozpoznawały twarzy osób z rodziny, zaburzony jest odbiór bodźców bólowych, nie czują bólu, gdy się zranią, zaburzony jest odbiór bodźców słuchowych, nie słyszą słów kierowanych do nich. Zachowana jest orientacja przestrzenna, co powoduje, że w trakcie epizodu somnambulicznego mogą się przemieszczać, co grozi wypadkami i uszkodzeniem ciała. Występujące niekiedy zachowania agresywne najczęściej pojawiają się podczas próby wybudzenia.

Postawienie diagnozy wymaga dokładnego zebrania wywiadu od pacjenta, a także konieczna jest rozmowa z osobą, która widziała takie zdarzenia. W diagnozie użyteczna jest polisomnografia (badanie zbliżone do badania EEG), gdzie rejestruje się sygnały bioelektryczne odbierane z ciała badanego. W niektórych przypadkach konieczne jest różnicowanie sennowłóctwa i napadów padaczkowych. Są postacie padaczki, gdy napady występują w czasie snu, ale są krótkie (do 5 min), aktywność ruchowa ograniczona jest do łóżka pacjenta, po napadzie często dochodzi do przebudzenia się, w EEG stwierdza się zmiany napadowe, które nie występują w sennowłóctwie. Czasami trudne jest odróżnienie sennowłóctwa od lęków nocnych. W lękach nocnych pobudzenie jest większe, pacjent gwałtownie siada w łóżku, jest przerażony, może krzyczeć, ale nie wychodzi z łóżka, często dochodzi do wybudzenia, epizod lęku nocnego jest krótszy, trwa minutę do kilku minut. Ponadto obserwuje się także współwystępowanie sennowłóctwa i zaburzeń oddychania podczas snu, np. zespołu bezdechu śródnocnego.

Przyczyny sennowłóctwa nie są poznane, podkreśla się czynniki genetyczne. Badanie neurologiczne jest prawidłowe, EEG i badanie rezonansu magnetycznego nie wykazuje patologii. Pozbawienie snu, zmęczenie, gorączka i leki uspokajające mogą być czynnikiem wyzwalającym epizod somnambulizmu. Podczas epizodu istotne jest zachowanie środków ostrożności, ochrona przed wyjściem, możliwym urazem. W terapii istotne jest przestrzeganie higieny snu i unikanie czynników sprzyjających wystąpieniu objawów, czyli spożywanie alkoholu przed snem, czy pozbawienie możliwości spania przez wiele godzin. Niekiedy stosuje się leki z grupy benzodiazepin, ale krótko, ponieważ mogą one doprowadzić do uzależnienia od nich. W przypadkach bardzo nasilonych stosuje się trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne. Zaleca się przeprowadzenie badań ewentualnych zaburzeń oddychania i w razie ich wykrycia leczenie, co może zlikwidować objawy somnambulizmu.

Piśmiennictwo:

Janowski K., Jelińska A., Was A.: Somnambulizm. Obraz kliniczny i terapia. Roczniki Psychologiczne. 2010; XIII, 1 2010.

Zobacz także

Parasomnie »
08.04.2014
Inne pytania
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta