Pytanie nadesłane do redakcji
Jakie są somatyczne skutki trwającej 20 lat bulimii i anoreksji? Jak objawia się osteoporoza?
Odpowiedział
lek. med. Paweł Brudkiewicz
specjalista psychiatra, psychoterapeuta
Centrum Dobrej Terapii
Pytanie o somatyczne skutki bulimii i anoreksji jest bardzo ważne, gdyż zaburzenia te mogą prowadzić do bardzo poważnych i czasami trwałych konsekwencji w zakresie zdrowia ogólnomedycznego. Ich przebieg ma charakter bardzo indywidualny i zależy od wielu czynników, stąd trudno jest określić jakie będą konsekwencje choroby trwającej 20 lat. Z pewnością to jest długi okres - często wystarczający do wystąpienia poważnych konsekwencji.
W przypadku anoreksji zaburzenia te są nawet uwzględnione w kryteriach diagnostycznych - chodzi tu o nieprawidłowości hormonalne z zakresu tzw. osi podwzgórze-przysadka-nadnercza i gonad. U kobiet zanika wówczas miesiączka lub nie dochodzi do jej pojawienia się (przed okresem pokwitania). U mężczyzn mogą się rozwinąć zaburzenia libido i potencji. Inne nieprawidłowości hormonalne, jakie mogą wystąpić, to m.in. nieprawidłowe stężenia hormonów tarczycy, hormonu wzrostu i insuliny. Każda ma swoje konsekwencje dla całego ustroju.
Inne zaburzenia somatyczne mogące wystąpić w przebiegu anoreksji to m.in.: cechy wyniszczenia organizmu, zaniki mięśniowe, obrzęki, suchość i łuszczenie się skóry, wypadanie włosów, pojawienie się na ciele charakterystycznego owłosienia w postaci meszku (lanugo), zbyt niska temperatura ciała, spadki ciśnienia krwi, zwolnienie pracy serca, zaburzenia jego rytmu, omdlenia, bóle i zawroty głowy, zaparcia, wzdęcia, niedokrwistość i zaburzenia elektrolitowe oraz obrzęk ślinianek, a także próchnica zębów na skutek intensywnego wymiotowania.
Również bulimia może powodować liczne niekorzystne konsekwencje somatyczne. Należy tu wymienić zaburzenia wodno-elektrolitowe (m. in. niedobór potasu!), deficyty witaminowe, zaburzenia kardiologiczne, endokrynologiczne. Zdarzają się też problemy stomatologiczne i dermatologiczne (m.in. rozstępy). Jednym z groźnych powikłań bulimii mogą być napady drgawek.
To tylko część potencjalnych somatycznych konsekwencji anoreksji i bulimii, więcej na ten temat można przeczytać w artykule Zaburzenia odżywiania. Osteoporoza z kolei polega na nadmiernej podatności na złamania z powodu zmniejszenia gęstości mineralnej kości i zaburzenia jej struktury i jakości. Choroba ta początkowo nie wywołuje żadnych dostrzegalnych objawów. Pierwszym symptomem zwykle są właśnie złamania. Najczęściej dochodzi do samoistnych złamań kręgów (co czasami pozostaje niezauważone), czasami z silnymi bólami kręgosłupa (o charakterze opasującym, z ewentualnym drętwieniem kończyny dolnej). Mogą się też zdarzać złamania kości długich w przebiegu upadków. Charakterystyczne dla omawianej choroby są złamania kości przedramienia i szyjki kości udowej. Złamaniom tym towarzyszy silny ból, ograniczenie ruchomości oraz zniekształcenie okolicznych tkanek. Więcej informacji na temat osteoporozy można znaleźć w artykule Osteoporoza.