Ryzyko nawrotu depresji po leczeniu farmakologicznym

Pytanie nadesłane do redakcji

Witam, od zeszłego roku mam zdiagnozowaną depresję. Przyjmuję Faxigen 150 XL, Trittico 150 CR i Lamotrix 50 oraz od marca psychoterapia i biofeedback. Czy mimo stosowania leków (dokładnie według wskazań lekarza) możliwy jest nawrót objawów sprzed leczenia farmakologicznego?
Pozdrawiam, Wirginia

Odpowiedział

lek. med. Paweł Brudkiewicz
specjalista psychiatra, psychoterapeuta
Centrum Dobrej Terapii

Ryzyko nawrotu depresji po adekwatnym leczeniu zależy od wielu czynników. Przez pojęcie „adekwatnego leczenia” rozumiemy zazwyczaj systematyczne przyjmowanie odpowiednio dobranych leków przez odpowiedni czas. Celem leczenia depresji jest całkowita remisja objawów z powrotem do funkcjonowania sprzed zachorowania, właśnie dlatego, iż zauważono, że niecałkowite ustąpienie tych objawów wiąże się z ryzykiem nawrotu.

Brak pełnej remisji jest wskazaniem do przeanalizowania leczenia, rewizji rozpoznania (z uwzględnieniem zaburzeń współistniejących) oraz oceny ewentualnych czynników zakłócających (np. nadużywanie substancji psychoaktywnych, stresory psychospołeczne). Czasami przyczyną może być dwubiegunowy charakter depresji i wówczas należy rozważyć oparcie leczenia głównie na stabilizatorach nastroju o działaniu przeciwdepresyjnym.

Po uzyskaniu pełnej remisji wskazane jest leczenie podtrzymujące (zapobieganie nawrotom), które należy stosować przez 6-12 miesięcy, a u wybranych pacjentów (po uwzględnieniu kumulacji czynników ryzyka nawrotu) przez całe życie.

Wystąpienie nawrotu w czasie adekwatnego leczenia jest możliwe; należy wówczas poszukiwać przyczyn takiego stanu i stosownie do uzyskanych wniosków zmodyfikować postępowanie.

Znane są również niefarmakologiczne czynniki chroniące przed nawrotem, takie jak wsparcie psychospołeczne, psychoterapia, odpowiedni styl życia (np. aktywność ruchowa, odpowiednia dieta i dbałość o sen); podobnie jak czynniki zwiększające to ryzyko, takie jak nadużywanie substancji psychoaktywnych, nieleczone ogólnomedyczne choroby współistniejące, nasilenie stresorów psychospołecznych i inne. Co oczywiste - im większa przewaga czynników ochronnych nad zwiększającymi ryzyko, tym mniejsze prawdopodobieństwo nawrotu.

Równocześnie warto zauważyć, że wczesne wykrywanie pierwszych objawów nawrotu umożliwia ich szybkie opanowanie i uniknięcie niekorzystnych konsekwencji kolejnego wystąpienia objawów depresji.

A zatem, co prawda u części (nie u wszystkich) osób leczonych z powodu depresji istnieje ryzyko ponownego jej wystąpienia, jesteśmy jednak w stanie to ryzyko minimalizować i odpowiednio postępować, gdy nawrót wystąpi - tak, by możliwe było sprawne funkcjonowanie i prowadzenie satysfakcjonującego życia.

23.09.2014

Zobacz także

Nawroty depresji Mam 55 lat i dwa przebyte w ostatnich trzech latach epizody depresji. Od pięciu miesięcy nie biorę leków. Od kilkunastu dni obserwuję jednak pogorszenie nastoju i narastające zmęczenie. Słyszałam o metodzie MBCT, opartej na uważności, jako o skutecznym sposobie zapobiegania nawrotom depresji. Czy to może mi pomóc?
Depresji można zapobiec – wykonaj krótki test
Czy depresja jest chorobą dziedziczną?
Depresja Depresja jest jedną z najczęściej występujących chorób na świecie. Dlatego warto zaznajomić się z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi jej przyczyn, objawów depresji oraz sposobów postępowania w przypadku jej wystąpienia.

Wybrane treści dla Ciebie

Depresja okołomenopauzalna Menopauza (okres przekwitania, klimakterium) to zazwyczaj naturalny proces biologiczny, w przebiegu którego u kobiet (w wieku około 45–50 lat) dochodzi do zmniejszenia i ostatecznie zatrzymania produkcji estrogenów, co wiąże się początkowo z nieregularnym występowaniem cyklów miesiączkowych, aż do ich ostatecznego zatrzymania.
Anhedonia – objawy, przyczyny, leczenie Anhedonia to objaw różnych zaburzeń psychicznych. Oznacza mniejszą zdolność do doświadczania przyjemności czy zupełny jej brak. Podstawą postępowania w przypadku stwierdzenia anhedonii jest zdiagnozowanie choroby ją wywołującej i leczenie przyczynowe np. zaburzeń depresyjnych lub uzależnienia
Depresja u pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc POChP to choroba obciążona dużym ryzykiem wystąpienia problemów psychicznych, spośród których dwa najczęstsze to depresja i lęk.
Baby blues - ile trwa, przyczyny, objawy, jak sobie radzić ze smutkiem poporodowym Rodzi się dziecko, wymarzone, wyczekane. Matka tuli je, całuje, ogląda ze wszystkich stron. Wspólnie z ojcem odkrywają, że oto urodziło się najpiękniejsze stworzenie na świecie. Skąd więc stan, który określamy jako baby blues, smutek poporodowy? Wyjaśniamy jak długo będzie trwać baby blues i jakie są przyczyny przygnębienia po porodzie.
Depresja Depresja jest jedną z najczęściej występujących chorób na świecie. Dlatego warto zaznajomić się z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi jej przyczyn, objawów depresji oraz sposobów postępowania w przypadku jej wystąpienia.
Depresja maskowana Określenie „maskowana” oznacza, że faktyczny problem, jakim jest depresja, ukrywa się za objawami wskazującymi na inną chorobę. Charakterystyczne w jej przebiegu jest to, że objawy pod postacią obniżonego nastroju, zmniejszonej energii oraz niemożności cieszenia się tym, co wcześniej sprawiało przyjemność są mniej nasilone lub wcale nie występują, a na pierwszy plan wysuwają się m.in. zaburzenia snu, lęk o falującym przebiegu, różnego rodzaju dolegliwości somatyczne, a także zespoły bólowe.
Depresja i psychoza poporodowa Depresja poporodowa i inne zaburzenia psychiczne tego okresu związane są z ryzykiem negatywnego wpływu na życie i funkcjonowanie samej kobiety, dziecka oraz całej rodziny. Brak odpowiedniego rozpoznania i leczenia może mieć niekorzystny wpływ na relacje kobiety z dzieckiem, partnerem i rodziną.
Depresja sezonowa Depresja sezonowa ma sezonowo-nawrotowy przebieg, co oznacza, że epizody depresyjne pojawiają się najczęściej u pacjenta późną jesienią lub wczesną zimą i trwają do wiosny, kiedy to dochodzi do poprawy nastroju. Zdarza się, choć znacznie rzadziej, że objawy choroby obserwuje się wiosną i latem, a w okresie jesienno-zimowym dochodzi do remisji.
Zaburzenia depresyjne u dzieci i młodzieży Depresję stwierdza się u 2% dzieci (dotyka ona równie często dziewczynki i chłopców) oraz nawet u 8% nastolatków (częściej chorują dziewczęta). Szacuje się, że szeroko rozumiane zaburzenia depresyjne mogą występować 20% nastolatków, a niektóre źródła podają, że objawy depresyjne stwierdza się u blisko co trzeciego nastolatka.

Inne pytania

Objawy i leczenie nerwicy lękowej Mam 25 lat i od niedawna stwierdzono u mnie nerwice lękową. Czy to normalne, że czuję, jak by mi coś w głowie wybuchało, cisnęło. Wykonano wszystkie badania i stwierdzono, że jest dobrze, że to tylko nerwica.
Somnambulizm (sennowłóctwo) Od wielu lat mówię przez sen, czasami jak się czegoś boję, to w śnie idę na kanapę (lunatykuję). Przez sen zdarza mi się przeklinać, śpiewać, mówić dialogi, drzeć się - co mam z tym zrobić?
Jak wyleczyć się z bulimii? Cierpię na bulimię. Przez ok. 6 lat, z drobnymi przerwami, brałam leki psychotropowe. Po odstawieniu leków (niestety zrobiłam to bez wiedzy lekarza), aby nie wymiotować i ograniczyć obsesyjne myśli o jedzeniu, zaczęłam palić papierosy.
Czy przy nerwicy lękowej mogą występować stany podgorączkowe? Od pewnego czasu mam stany podgorączkowe - 37,2 od godz. około 12.00 do godz. 19.00 codziennie. Wieczorem 36,6, rano też 36,6. Miałam badaną tarczycę, morfologię, mocz, EKG, boreliozę, OB, CRP, USG brzucha i wyniki tych badań są dobre.
Obsesyjne pragnienie dziecka Kocham dzieci, działam w różnych kampaniach na ich rzecz i myślę, że byłabym naprawdę dobrą mamą. Przez mój wybujały instynkt bardzo cierpię i zaniedbuję wiele spraw, głównie naukę.