Pytanie nadesłane do redakcji
Czy osoba chora na urojeniowe zaburzenia organiczne, niechodząca samodzielnie, potrzebująca całodobowej opieki musi czekać na DPS dla chorych psychicznie, czy może być także umieszczona w innym DPS-ie, np: dla somatycznie chorych?
Odpowiedziała
dr med. Joanna Borowiecka-Karpiuk
specjalista psychiatra
Centrum Dobrej Terapii
W sytuacji, w której zadano pytanie o „DPS” rozumiem nie prywatne domy opieki, ale dom opieki społecznej. Taka jednostka ma określone zasady i warunki wynikające z aktualnych ustaw i zarządzeń państwowych i samorządowych co do sposobu przyjęcia i możliwości zapewnienia opieki osobom w niej przebywającym oraz sposobów finansowania tej opieki. Informacje o pełnych kryteriach, sposobie i warunkach przyjęcia można uzyskać w ośrodku pomocy społecznej (tzw. OPS, GOPS, MOPS) właściwym dla miejsca zamieszkania danej osoby. Instytucja ta jest bezpośrednim organem decyzyjnym w zakresie kierowania konkretnych osób do poszczególnych domów pomocy społecznej na terenie danej miejscowości. Po zgłoszeniu do danego OPS osoby, która podjęła decyzję o staraniu się o DPS (ewentualnie w określonych odpowiednimi ustawami przypadkach decyzją Sądu Rodzinnego), pracownik socjalny tej instytucji przychodzi do miejsca zamieszkania danej osoby i przeprowadza m.in. tzw. wywiad środowiskowy. Udziela on także wszystkich potrzebnych informacji w tym zakresie.
Natomiast patrząc z lekarskiego punktu widzenia, jednym z szeregu warunków przyjęcia danej osoby do DPS jest zaświadczenie od lekarza rodzinnego lub lekarza psychiatry, m.in. o przewlekłej chorobie somatycznej lub psychicznej u danej osoby, jej niemożności do samodzielnej egzystencji i wymagań całodobowej opieki osób drugich. Osoby te kierowane są do poszczególnych DPS spełniających odpowiednie kryteria - inne dla osób przewlekle chorych wyłącznie somatycznie, a inne dla osób przewlekle chorych psychicznie (i ewentualnie dodatkowo somatycznie) - z odpowiednimi procedurami postępowania, np. w przypadku zaostrzenia stanu chorobowego, pobudzenia, agresji w stosunku do siebie, czy osób drugich, myśli i/lub tendencji samobójczych, częstości konsultacji lekarzy poszczególnych specjalności.
Dlatego, jak wynika z pytania, jeśli dana osoba została skierowana do DPS dla osób przewlekle chorych psychicznie, to znaczy, że obraz jej choroby psychicznej (niezależnie od ewentualnie współwystępującej choroby somatycznej) wymaga opieki w ramach DPS przystosowanego dla osób chorych psychicznie i nie może być skierowana do innego DPS, jeśli ten inny ośrodek takich warunków nie spełnia ani na opiekę długoterminową/stałą, ani na opiekę krótkoterminową/czasową.
Natomiast są osoby z wywiadem niektórych przewlekłych chorób psychicznych w przeszłości, które starają się o DPS dla osób chorych somatycznie. Są to osoby, które m.in. w okresie kilkunastu miesięcy, czy nawet lat przed staraniem się o DPS utrzymują się w remisji objawów choroby psychicznej, leczone są w tym czasie przez lekarza rodzinnego bez konieczności konsultacji lekarza psychiatry, u których dominuje obraz przewlekłej choroby, czy chorób somatycznych. Wtedy prowadzący daną osobę lekarz rodzinny (po ewentualnej lub bez konsultacji psychiatrycznej) decyduje, czy jej stan zdrowia zarówno somatycznego, jak i psychicznego umożliwia skierowanie do DPS dla osób przewlekle chorych somatycznie.
Pozostałych informacji o kryteriach spełnianych przez poszczególne DPS dla osób z poszczególnymi chorobami w danym regionie pełnych informacji udzieli ośrodek pomocy społecznej.
